واژگان و فرهنگ هندی در سروده های فارسی مخلص لاهوری
رای رایان آنندرام لاهوری (1164-1107 ق.) متخلص به «مخلص»، از شاعران و نویسندگان زبردست هندوی هند در سدۀ دوازدهم است که زبان پارسی را پاس ميداشته است. از او به جز دیوان اشعار، نوشته های مفيد و مهمی در زمينه های گوناگون فرهنگ نویسی، تذکره نویسی، وقایع نویسی، خاطره نویسی، سفرنامه نویسی و... برجای مانده است. دیوان مخلص، مجموعۀ اشعار فارسی و ریختۀ اوست که دست نوشت هایی از آن در کتابخانۀ رضا (رامپور، هند)، کتابخانۀ مولانا آزاد (عليگر، هند) و کتابخانۀ موزۀ بریتانيا (لندن) نگهداری ميشود و نگارندگان آن را تصحيح کرده و تعليقاتی بر آن نگاشته اند. از جلوه های کم و بيش برجستۀ سروده های او عبارت است از: کاربرد برخي واژگان هندی که در سروده های دیگران کمتر دیده ميشود؛ کاربرد برخي واژگان فارسی و عربی با معنایی به جز آنچه در فارسی ایرانی شناخته و رایج است؛ بازتاب برخي از آداب و رسوم هندی. در این پژوهش کوشش شده ست تا به شيوة استقرایی، بازتاب اینگونه واژه ها و آیين ها در سروده های مخلص لاهوری، بررسی و گزارش شود و به این پرسش پاسخ داده شود که زبان و فرهنگ هندی تا چه اندازه در سروده های فارسي این شاعر هندوی هندی زبان پارسي گوی، بازتاب داشته است. این پژوهش در زمينة فرهنگ نویسی و فرهنگ پژوهشی و واژه شناسی در زبان و ادب هندی و فارسی کاربرد دارد.
|